Ποια αριστερά και για ποιον αιώνα;

Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει για τη στάση της παραδοσιακής αριστεράς στη χώρα μας, απέναντι στη νέα Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Ενώ σε όλη την Ευρώπη, άνοιξαν ή ανοίγουν δρόμοι, συνάντησης και συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων, εδώ έχουμε το οξύμωρο να μιλούν όλοι για συνεργασίες και να μην συνεργάζεται κανείς με κανέναν. Κάποιοι μιλούν για ιδιομορφία της χώρας μας , άλλοι για εξαγωγή της κρίσης της παραδοσιακής αριστεράς, στην Κοινωνία, κάποιοι άλλοι ότι θεωρούν, ότι μιας και η διεθνής σοσιαλδημοκρατία και τα σοσιαλιστικά κόμματα βρίσκονται εν μέσω κρίσης του καπιταλισμού, ότι μπορεί η παραδοσιακή αριστερά, αρνούμενη κάθε συνεργασία , να γίνει ο κεντρικός πόλος ενός μη δεξιού μετώπου. Ας προσπαθήσουμε να περιγράψουμε το παζλ της ελληνικής αριστεράς από τη σοσιαλδημοκρατία ως την κομμουνιστική εκδοχή της.

Η κατάρρευση της πάλαι ποτέ παντοδύναμης Σοβιετικής Ένωσης και η συνακόλουθη κατάρρευση μιας ολόκληρης μυθολογίας για τον τρόπο μετάβασης στο Σοσιαλισμό (με μοχλό ένα και μοναδικό κόμμα της εργατικής τάξης), η αποτυχία της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας να δώσει πειστικές απαντήσεις στα σύγχρονα οικονομικά και κοινωνικά ερωτήματα, δημιούργησε στο παγκόσμιο αριστερό κίνημα μια μεγάλη συζήτηση για την ίδια την αναγκαιότητα ύπαρξης της αριστεράς, για τους «δρόμους» μετάβασης σε μια κοινωνία σοσιαλιστική, αλλά και για τη διαδικασία ανάπτυξης των κινημάτων παγκοσμίως.

«Ο λόγος που η Αριστερά παγκοσμίως υποχωρεί έχει να κάνει με το θεμελιακό ζήτημα της ίδιας της ύπαρξής της: Από την υποχώρηση του εργατικού κινήματος, που σπρώχνεται στην περίμετρο της πολιτικής ζωής».Τρεις είναι οι στρατηγικές που σε όλο τον κόσμο, καταγράφονται σαν Αριστερές και εναλλακτικές στην παγκοσμιοποίηση και στην παντοδυναμία του Καπιταλισμού: Ο ακτιβισμός των κινημάτων: που συγκροτήθηκαν ενάντια στις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης. Με πολυχρωμία και ανεκτικότητα στην διαφορετική άποψη, με χαλαρότητα οργανωτική και με λογική κινητοποίησης τοπικά αλλά και παγκόσμια (με ημέρες δράσεις ενάντια στον πόλεμο, στον παγκόσμιο οργανισμό εμπορίου κλπ), δημιουργούν ένα κίνημα που ακόμα ψάχνει το δρόμο του αλλά ήδη δημιουργεί έναν πόλο αντίδρασης.

Η Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία: αφού απέτυχε να δώσει λύσεις σε όσες χώρες είχε την εξουσία και πολλές φορές διολίσθησε σε αντιδραστικές κινήσεις, αναζητά το νέο δρόμο της στο νέο περιβάλλον: Ένα πάντρεμα του κοινωνικού φιλελευθερισμού και της συμμετοχικής δημοκρατίας, με το κοινωνικό δίχτυ προστασίας ομάδων πολιτών που βιώνουν τις επιπτώσεις της άγριας παγκοσμιοποίησης και τον κοινωνικό έλεγχο σε βασικούς τομείς παραγωγής.

Οι εκδοχές της κομμουνιστικής αριστεράς: Μην έχοντας αναλύσει επαρκώς την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και τη σύγχρονη πραγματικότητα, κρατώντας σαν κόρη οφθαλμού τα «τσιτάτα της επανάστασης» των αρχών του αιώνα, δίχως κριτικές αναλύσεις για το σημερινό και όχι για τον καπιταλισμό του 1920,χωρίς διάθεση συγκρότησης συμμαχιών, βιώνουν την περιθωριοποίηση. Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις οι απολογητές του καπιταλισμού πανηγυρίζουν και διαλαλούν το «τέλος της ιστορίας», και ότι «ο σοσιαλισμός έχει εκπνεύσει» εννοώντας όπως έλεγε ο Μαρξ ότι: «δεν θα υπάρξει παραπέρα πορεία στην εξέλιξη των βασικών αρχών και θεσμών, επειδή όλα θα έχουν τακτοποιηθεί». Βέβαια ο Μαρξ δεν μιλούσε για το τέλος της ιστορίας, αλλά γι` αυτό της προϊστορίας. Το δικό του «τέλος», το τοποθετούσε στο βασίλειο της ελευθερίας.

Στην σημερινή πραγματικότητα, υπάρχει το εξής παράδοξο, ενώ η Αριστερά σε όλες της τις εκφάνσεις οπισθοχωρεί και παραπαίει, οι αιτίες, οι ανάγκες που της έδωσαν ώθηση και στις οποίες προσπάθησε να τοποθετηθεί και να απαντήσει, είναι σήμερα πιο ορατές, οξυμένες και επίμονες από οποιαδήποτε στιγμή μετά το 19945. Η ανισότητα σε παγκόσμιο και σε εθνικό επίπεδο αυξάνεται, σαν αναπόσπαστο προϊόν του νεοφιλελεύθερου μοντέλου παγκοσμιοποίησης. Ο ιμπεριαλισμός επέστρεψε με μια πρωτόγνωρη κυνικότητα και δυναμική. Η «αυτοκρατορία» και η αποικιοκρατία ανθούν παρά τη σημερινή οικονομική κρίση. Το αίτημα λοιπόν για την επανίδρυση και τη δημιουργία της Αριστεράς αντίληψης για την επίλυση των παραπάνω ζητημάτων, αφορά όλους τους προοδευτικούς ανθρώπους.

Η Αριστερά σε όλες της τις εκφάνσεις θα πρέπει να μάθει να συνδιαλέγεται, να συζητά και εν τέλει να συνθέτει και να καταθέτει προτάσεις για το ξεπέρασμα του πραγματικά βάρβαρου νεοφιλελευθερισμού και των επιπτώσεών του. Μπορεί και πρέπει να ξαναγίνει η ελπίδα και η ενοποιητική δύναμη των αγώνων του λαού και των εργαζομένων για έναν καλύτερο κόσμο.